Những nguyên nhân dẫn đến việc xuất hiện những nhân tố không hài hòa:
Xã hội Trung Quốc hiện đang ở trong giai đoạn nền pháp trị dân chủ chưa hoàn thiện, một số mâu thuẫn cố hữu của đất nước đã trở nên nghiêm trọng hơn diễn ra song song với quá trình chuyền đổi mô hình xã hội và điều chỉnh lợi ích.
Vấn đề dân số trực tiếp ảnh hường đến sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Đất nước hiện đang đứng trước một sô vân đê nan giải như cơ sô dân quá lớn, tố chất dân không cao, tài nguyên chiếm hữu tỉnh theo bình quân đầu người hết sức hạn chế, tất cả dẫn đến một mâu thuẫn cố hữu giữa dân số và tài nguyên. Trong qua trình tăng trưởng kinh tê, việc sử dụng hoang phí nguồn tài nguyên thiên nhiên được thể hiện thông qua ý thức bảo vệ môi trường và tiết kiệm tài nguyên chưa cao, hàm lượng kỹ thuật trong khai thác tài nguyên còn thấp, trình độ nhận thức của con người đối với thiên nhiên hết sức hạn chế. Điều này đặc biệt được thể hiện rõ trong quá trình chuyển đổi mô hình xã hội trong đó lợi ích của cá nhân, của địa phương và của ban ngành mâu thuẫn với lợi ích chung, cơ chế quản lý hành chính chưa hoàn thiện, có sự dung túng của một số người có quyền đối với hành vi vi phạm pháp luật trong khai thác và sử dụng tài nguyên.
Trong giai đoạn hiện nay, mâu thuẫn chủ yêu của xã hội Trung Quốc là mâu thuẫn giữa nhu cầu ngày càng tăng về vật chất và văn hóa của nhân dân với năng lực sản xuất lạc hậu của xã hội, sự mất cân đối giữa cơ cấu sản xuất với cơ cấu sản phẩm, sự mất cân bằng giữa giữa sản xuất với lưu thông và tiêu dùng. Tình trạng mất cân bằng này đã dẫn đến vấn nạn hàng giả lan tràn, và một trong những nguyên nhân của điều này được coi là có liên hệ chặt chẽ đến chủ nghĩa bảo hộ địa phương và các tập đoàn lợi ích.
Vấn đề chênh lệch giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn đã tồn tại từ trước giải phóng. Tuy nhiên, sau khi nước Công hòa Nhân dân Trung Hoa ra đời, vấn đề này không mất đi mà có nguy cơ ngày càng phát triển trên quy mô rộng hơn. Sự chênh lệch về giá cả trong một thời gian dài giữa sản phẩm công nghiệp và nồng nghiệp được coi là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến sự chênh lệch giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn. Việc áp dụng chế độ so hộ khâu từ năm 1958 theo đó có sự phân biệt giữa thành thị và nông thôn đã góp phần làm tăng hố ngăn cách giữa hai khu vực này. Sau hơn 20 năm tiến hành cải cách và mở cửa mặc dù đã đạt được những thành quả rõ rệt trong việc xóa bỏ sự khác biệt giữa hai khu vực, nhưng quan hệ thành thị-nông thôn vẫn chưa có được những thay đồi cơ bản. Cùng với quá trình đô thị hóa và xây đựng cơ sở hạ tầng, tăng nhanh, việc trưng dụng đất đai của nông dân đã tạo ra hiện tượng xuất hiện hàng loạt những “nông dân 3 không” (không đất đai, không việc làm, không bảo hiểm tối thiểu). Theo những số liệu thống kê chưa đầy đủ, trong 7 năm qua Trung Quốc đã tiến hành trưng thu 6,67 triệu hecta đất nông nghiệp, làm xuất hiện hơn 40 triệu “nông dân 3 không”. Đồng thời vấn đề đất đai cũng dẫn đến việc hình thành một tập đoàn lợi ích trong đó nhiều quan chức chính phủ đã liên kết với các trùm bất động sản. Tờ Nhân dân Nhật báo ngày 23/2/2004 đưa tin trong số 176 sân golf trong cả nước, chỉ có một sân golf có giấy phép phê chuẩn. Theo ước tính của các chuyên gia, kể từ khi thực hiện cải cách và mở cửa đến nay, việc trưng dụng đất đai đã cướp đi của nông dân ít nhất 5.000 tỉ nhân dân tệ.